سنگ مثانه

سنگ های مثانه یا bladder stone توده های سفت از مواد معدنی هستند.

آنها زمانی ایجاد می شوند که مواد معدنی موجود در ادرار غلیظ کریستالی شده و سنگ تشکیل می دهند.

توجه کنید ، سنگ مثانه اغلب زمانی اتفاق می افتد که در تخلیه کامل مثانه مشکل دارید.

سنگ های مثانه اگر کوچک باشند ، ممکن است بدون درمان از بین بروند ، اما گاهی اوقات سنگ های مثانه نیاز به دارو یا جراحی دارد.

سنگ مثانه بدون درمان ، ممکن است منجر به عفونت ، سرطان مثانه و سایر عوارض شود.

علائم سنگ‌های مثانه

گاهی سنگ های مثانه – حتی سنگ های بزرگ – علامتی ایجاد نمی کنند.

اما اگر سنگ دیواره مثانه را تحریک کند یا جریان ادرار را مسدود کند ، علائم و نشانه ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

درد زیر شکم

درد هنگام ادرار کردن

تکرر ادرار و شب بیداری مکرر

مشکل در ادرار کردن یا قطع جریان ادرار

وجود خون در ادرار

ادرار کدر ، تیره رنگ و یا صورتی

علل سنگ-مثانه

bladder stone زمانی ایجاد می شود که مثانه شما به طور کامل تخلیه نشود. این باعث می شود که ادرار باقی مانده ، غلیظ شود. ادرار غلیظ می تواند کریستال شده و سنگ تشکیل دهد.

برخی از عفونت ها می توانند منجر به سنگهای مثانه شوند.

گاهی اوقات یک بیماری زمینه ای که بر توانایی مثانه برای نگه داشتن ، ذخیره یا دفع ادرار تأثیر می گذارد ، می تواند منجر به تشکیل سنگ مثانه شود.

هرگونه جسم خارجی موجود در مثانه باعث ایجاد سنگ مثانه می شود.

 

شایع ترین بیماری هایی که باعث ایجاد سنگ مثانه می شوند

بزرگ شدن غده پروستات:

بزرگی پروستات (هیپرپلازی خوش خیم پروستات یا BPH) می تواند باعث ایجاد سنگ مثانه در مردان شود. بزرگ شدن پروستات می تواند مانع جریان ادرار شده و مانع تخلیه کامل مثانه شود.

آسیب اعصاب آوران مثانه:

به طور معمول ، اعصاب مثانه پیام هایی را از مغز به عضلات مثانه می رسانند و عضلات مثانه را به سمت انقباظ و تخلیه مثانه هدایت می کنند. اگر این اعصاب آسیب دیده باشند – در اثر سکته مغزی ، آسیب نخاعی یا سایر مشکلات سلامتی – ممکن است مثانه شما به طور کامل تخلیه نشود. این به عنوان مثانه عصبی شناخته می شود.

سایر علل احتمالی سنگ مثانه عبارتند از:
التهاب:

گاهی اوقات در اثر عفونت های مجاری ادراری یا پرتودرمانی به لگن ایجاد می شود ، التهاب مثانه ایجاد می شود و می تواند منجر به سنگ مثانه شود.

جسم خارجی از جمله سوند (کاتاتر های )ادراری:

کاتترهای مثانه – لوله های باریک از طریق مجرای ادراری برای کمک به خروج ادرار از مثانه شما – ممکن است باعث ایجاد bladder stone شود.

اشیائی که به طور تصادفی به مثانه شما مهاجرت می کنند ، مانند وسایل پیشگیری از بارداری یا استنت ادراری نیز می توانند ،باعث سنگ در مثانه شود.( کریستال های معدنی که بعدها به سنگ تبدیل می شوند ، تمایل به ایجاد در سطح این وسایل دارند).

سنگ کلیه

سنگهایی که در کلیه های شما تشکیل می شوند ، مشابه سنگ مثانه نیستند.

آنها به علل دیگری (عوامل متابولیک) در کلیه شما تشکیل می شوند . اما سنگهای کلیه کوچک ممکن است از حالب به داخل مثانه شما حرکت کرده و در صورت دفع نشدن ، به سنگ مثانه تبدیل شوند (هسته ی سنگهای مثانه را تشکیل می دهند).

 

عوامل خطر برای ایجاد سنگ مثانه چیست؟

مردان ، به ویژه افراد بالای ۵۰ سال ، بیشتر در معرض سنگ مثانه هستند.

شرایطی که می تواند خطر ابتلا به سنگ مثانه را افزایش دهد عبارتند از:

انسداد در مسیر ادرار:

هر شرایطی که مانع جریان ادرار از مثانه به مجرای ادرار شود – لوله ای که ادرار را از بدن شما خارج می کند – می تواند منجر به تشکیل bladder stone شود. دلایل مختلفی وجود دارد ، اما شایع ترین آنها بزرگ شدن پروستات است.

آسیب عصبی:

سکته مغزی ، ضایعات نخاعی ، بیماری پارکینسون ، دیابت ، فتق دیسک کمر و تعدادی از مشکلات دیگر می تواند به اعصاب کنترل کننده عملکرد مثانه آسیب برساند.

عوارض سنگ مثانه:

باقی ماندن طولانی مدت سنگ در مثانه – حتی آنهایی که هیچ علامتی ندارند – می توانند منجر به عوارضی شوند ، مانند:

علائم مزمن مثانه:

سنگ های مثانه درمان نشده می توانند باعث مشکلات طولانی مدت ادراری مانند درد یا تکرر ادرار شوند. سنگهای مثانه همچنین می توانند در دهانه محل خروج ادرار از مثانه به داخل مجرای ادرار قرار گرفته و جریان ادرار را مسدود کنند.

عفونت های دستگاه ادراری:

عفونت های باکتریایی مکرر در دستگاه ادراری شما ممکن است ناشی از سنگ مثانه باشد.
و مهمتر از همه این که این علائم مزمن در کنار عفونت های مکرر زمینه ساز سرطان مثانه خواهد بود.

 

راه‌های جلوگیری از ایجاد bladder stone چیست؟

سنگ های مثانه معمولاً در اثر یک بیماری زمینه ای ایجاد می شوند که پیشگیری از آن دشوار است ، اما با رعایت نکات زیر می توانید شانس ابتلا به سنگ مثانه را کاهش دهید:
در مورد علائم غیر معمول ادراری به پزشک خود اطلاع دهید.
تشخیص زودهنگام و درمان بزرگی خوش خیم پروستات یا یک بیماری اورولوژیک دیگر ممکن است خطر ابتلا به سنگ مثانه را کاهش دهد.
به مقدار زیاد مایعات بنوشید.
نوشیدن مایعات بیشتر ، به ویژه آب ، به جلوگیری از سنگ مثانه کمک می کند زیرا ادرار داخل مثانه شما را رقیق می کند. میزان مصرف آب بستگی به سن ، اندازه ، سلامتی و سطح فعالیت شما دارد.
از پزشک خود بپرسید مقدار مناسب مایعات برای شما چیست.

عکس سنگ مثانه

راه های تشخیص سریع سنگ مثانه چیست؟

روش های تشخیص سنگ مثانه شامل موارد زیر می باشد:

اول از همه معاینه
پزشک شما احتمالاً قسمت پایینی شکم شما را لمس می کند تا ببیند آیا مثانه شما بزرگ شده (متسع شده است احتباس حاد یا مزمن مثانه) یا نه ؟
ممکن است یک معاینه پروستات از مقعد انجام دهد تا متوجه شود که آیا پروستات شما بزرگ شده است یا خیر.
همچنین از شما در مورد علائم ادراری که دارید ، سوال می کند.

آزمایش ادرار
نمونه ادرار شما جمع آوری شده و از نظر مقدار میکروسکوپی خون ، باکتری و مواد معدنی کریستالی مورد بررسی قرار گیرد. آزمایش ادرار همچنین به دنبال عفونت مجاری ادراری است که می تواند عامل ایجاد سنگهای مثانه بوده باشد و یا سنگ مثانه باعث ایجاد عفونت ادراری شده باشد.

سی تی اسکن:
CT از اشعه ایکس و ارزیابی رایانه برای اسکن سریع و ارائه تصاویر واضح از داخل بدن شما استفاده می کند. CT می تواند حتی سنگ های بسیار کوچک را تشخیص دهد. این روش تصویربرداری یکی از حساس ترین روش ها برای تشخیص انواع سنگ مثانه است.

سونوگرافی:
این روش تصویربرداری امواج صوتی را به اندام ها و سایر ساختارهای بدن شما تابش و بازگشت آن امواج را ضخیره و انالیز می کند و تصاویری را ایجاد می کند که به تشخیص سنگ مثانه کمک می کند.

گرافی ساده:
تهیه گرافی از کلیه ها ، حالب و مثانه به پزشک کمک می کند تا تشخیص دهد که شما bladder stone دارید یا خیر.
با این حال برخی از انواع سنگها درگرافی معمولی دیده نمی شوند.

سایر روش ها :
اوروگرافی توموگرافی کامپیوتری (CT) یا سی تی اوروگرافی
سیستوسکوپی (دقیقترین روش تشخیص است و قبل از اقدام جراحی انجام می شود)
پیلوگرام داخل وریدی (IVP)

تغذیه و سبک زندگی در افراد سنگ مثانه:

نوشیدن مقدار زیادی آب ممکن است به عبور طبیعی یک سنگ کوچک کمک کند. با این حال ، از آنجا که سنگ های مثانه اغلب به دلیل مشکل در تخلیه کامل مثانه ایجاد می شوند ، ممکن است مصرف آب فراوان برای عبور سنگ کافی نباشد.

باید سنگ ها را به روش های آندوسکوپیک شکسته و بردارند.

چند راه برای انجام این کار (از بین بردن سنگ های مثانه) وجود دارد.

سنگ شکن از مجرا : (لیتوتریپسی)
در یک روش ، ابتدا داروی بی حسی یا بیهوشی عمومی به شما داده می شود تا بیهوش شوید. پس از آن ، یک لوله کوچک با دوربین در انتها داخل مثانه شما قرار می گیرد تا پزشک شما بتواند سنگ را مشاهده کند. سپس با لیزر یا امواج صوت( سونوگرافی) یا دستگاه پنوماتیک ، سنگ را به قطعات کوچک شکسته و آنها را از مثانه خارج می کند.

برداشت از سوراخ کوچک روی شکم (PCCL)
گاهی اوقات ، سنگ های مثانه بزرگ یا خیلی سخت هستند که به روش مجرا سخت عمل می شوند.
در این موارد ، بهترین روش جراحی با سوراخ کوچک روی جدار شکم هست که بسیار سریع بوده و میزان بستری بیمار کوتاه است.

جراحی باز : که با امکانات موجود اصلا توصیه نمی شود.

اگر سنگ های مثانه شما نتیجه انسداد خروجی مثانه یا بزرگی خوش خیم پروستات هستند ، این مشکلات باید همزمان با سنگ های مثانه شما ، به روش دارویی و یا جراحی درمان شوند.

ویزیت تخصصی سنگ مثانه

درمان سنگ مثانه با طب سنتی:

هیچ مدرکی مبنی بر تجزیه سنگ های مثانه با داروهای گیاهی وجود ندارد.

این سنگها بسیار سخت هستند و معمولاً برای برداشتن آنها نیاز به لیزر و یا سنگ شکن پنوماتیک یا امواج صوتی است. همیشه قبل از مصرف هرگونه درمان دارویی سنتی یا اسلامی با پزشک خود مشورت کنید تا مطمئن شوید که بی خطر است و مشکلی با سایر داروهایی که مصرف می کنید ایجاد نمی کند.

آماده شدن برای ویزیت ملاقات با دکتر سید اسماعیلی:

اگر علائم و نشانه های سنگ مثانه را دارید ، به احتمال زیاد ابتدا به پزشک مراقبت های اولیه خود مراجعه خواهید کرد که ایشان شما را به پزشک متخصص در درمان اختلالات مجاری ادراری (اورولوژیست) ارجاع خواهد داد.

قبل از ویزیت اورولوژیست درباره سنگ مثانه موارد زیر را انجام دهید:

 

برای آمادگی برای ویزیت خود ، لیستی از موارد زیر تهیه کنید:

هرگونه علائمی را که تجربه می کنید ، از جمله علائمی که ممکن است به وضعیت شما مرتبط نباشند

اطلاعات شخصی کلیدی ، از جمله هرگونه استرس شدید یا تغییرات اخیر در شرایط زندگی

تمام داروهایی که مصرف می کنید ، و همچنین هر گونه ویتامین یا مکمل مصرفی خود را یاداشت کنید.

علاوه بر این:

از هرگونه تغیرات لازم در سبک زندگی ، مانند محدود کردن رژیم غذایی ، بپرسید.

از یکی از اعضای خانواده یا دوست خود بخواهید که با شما بیاید. کسی که شما را همراهی می کند ممکن است اطلاعاتی را که فراموش کرده اید به خاطر بسپارد.

همچنین ایده خوبی است که لیستی از سوالات را برای پزشک خود تهیه کنید.

 

در مورد سنگ مثانه ، برخی از سوالات اساسی که باید مطرح شوند عبارتند از:

آیا ممکن است سنگ های مثانه من بدون درمان از بین بروند؟

در غیر این صورت ، آیا آنها باید خارج شوند و بهترین روش چیست؟

درمانی که برای سنگ مثانه پیشنهاد می شود چه خطرات دارد؟

اگر سنگ ها برداشته نشوند چه اتفاقی می افتد؟

آیا می توانم داروی گیاهی برای از بین بردن سنگ مثانه مصرف کنم؟

چگونه می توانم از عود سنگ مثانه جلوگیری کنم؟

آیا محدودیت غذایی وجود دارد که باید رعایت کنم؟

آیا سنگ مثانه عود می کند ؟

آیا دمنوش گیاهی برای دفع سنگ مثانه وجود دارد ؟

چه وب سایت هایی را توصیه می کنید؟

 

به احتمال زیاد پزشک از شما سوالات متعددی می پرسد ، مانند:

از چه زمانی علائم سنگ مثانه شروع شده است؟

آیا علائم شما مداوم بوده یا گاه به گاه؟

علائم bladder stone شما چقدر شدید است؟

آیا تب یا لرز داشته اید؟

آیا به نظر می رسد چیزی علائم سنگ مثانه شما را بهبود می بخشد؟

آیا چیزی علائم شما را بدتر می کند؟

ترجمه و تخلیص و تدوین: پرسنل کلینیک اورولوژی آریاشهر

ویزیت تخصصی سنگ مثانه

متخصص کلیه | دکترسیداسماعیلی

من دکتر سیدناصر سید اسماعیلی؛ جراح و فوق تخصص کلیه و مجاری ادراری هستم! از طریق این سایت میتوانید نوشته های آموزشی من را بخوانید، با من در ارتباط باشید و برای ویزیت حضوری نوبت رزرو کنید!