سنگ کلیه در باردراری

سنگ کلیه در دوران بارداری

بررسی کلی

سنگ کلیه در باردراری

سنگ کلیه در دوران حاملگی بیشتر نمی شود ولی ممکن است بیشتر علامت دار بشود.

به طور کلی، سنگ کلیه حدود ۱ نفر از هر ۱۱ نفر – ۱۹٪ از مردان و ۹٪ از زنان را تا  سن ۷۰ سالگی مبتلا می کند. سنگ کلیه تقریباً در هر ۱۵۰۰ تا ۳۰۰۰ حاملگی رخ می دهد – تقریباً به همان میزان در زنان غیر باردار در سنین باروری سنگ کلیه بروز می کند.

میزان بروز سنگ کلیه در دوران حاملگی بیشتر نیست ولی علائم سنگ کلیه در حاملگی بیشتر است که در ادامه علت آن توضیح داده می شود.

سنگ کلیه اغلب در سه ماهه دوم یا سوم حاملگی علامت دار می شود.

شایعترین علامت آن درد در قسمت بالای شکم یا پشت و پهلو ها است که اغلب به کشاله ران یا پایین شکم تیر می کشد.

علائم شایع عبارتند از تهوع/استفراغ، فوریت ادرار کردن و تکرر ادرار و سوزش ادرار. وجود خون در ادرار نیز از علائم آن است.

علل تشکیل سنگ در دوران بارداری

تشکیل سنگ در دوران بارداری ممکن است در اثر تغییراتی در هورمون های زنان ایجاد شود. در اواخر بارداری، مثانه توسط جنین در حال رشد فشرده می شود و این به این معنی است که زنان باردار تکرر ادرار پیدا می کنند.

در نتیجه ممکن است از نوشیدن مایعات کافی اجتناب کنند. کمبود مایعات ممکن است منجر به شروع سنگ کلیه شود. و این باعث غلیظ شدن ادرار در کلیه ها و افزایش بروز سنگ می شود.

البته در دوران حاملگی به علت افزایش جریان خون و ادرار در کلیه ، میزان سنگ سازی حتی کمتر نیز می شود و این بی آبی کلیه جبران می شود.

تشخیص سنگ کلیه بادراری

سونوگرافی:

بهترین روش تشخیص سنگ کلیه در دوران حاملگی سونوگرافی شکمی است که برای کودک شما هیچ خطری ندارد.

سونوگرافی در تشخیص سنگ کلیه دقت بالایی دارد ولی ممکن است سنگ حالب را مستقیما نشان ندهد.

البته شواهد وجود سنگ مثل هیدرونفروز و یا ورم کلیه در کنار علائم بالینی ، دقت بالایی در تشخیص سنگ کلیه دارد.

سی تی اسکن و رادیولوژی:

در دوران حاملگی به علت عوارض بالقوه برای جنین استفاده نمی شود . مگر با نظر پزشک در موارد خیلی اورژانس که نجات جان مادر اولویت باشد.

 

درمان

باید دقت داشت که یکی از عوارض سنگ کلیه و درد و تب ناشی از آن زایمتن زودرس و حتی سقط جنین می تواند باشد . پس رفع علائم و کمک به دفع سنگ به روش های دارویی و یا جراحی باید مد نظر باشد.

درمان سنگ کلیه تقریبا در دوران حاملگی برای مادر یا نوزاد کم خطر  می باشند. بیشتر سنگ های کلیه در این دوران ، خصوص اگر کوچکتر باشند ، به راحتی دفع می شوند. سنگ های بزرگتر ممکن است نیاز به درمان سنگ شکن از مجرا داشته باشند.

درمان های خانگی

استفاده از مایعات فراوان و مصرف داروهایی که پزشک برای شما مجاز دانسته و تجویز می کند در بسیاری از موارد چاره ساز بوده و باعث دفع سنگ خواهد شد.

سنگ شکن برون اندامی (ESWL)

سنگ شکن برون اندامی (ESWL) به علت عوارض احتمالی جنینی در دوران حاملگی ممنوع می باشد.

سنگ شکن از طریق مجرا

سنگ شکن از طریق مجرا در دوران حاملگی در سنگ های کلیه انسدادی که باعث درد و تب مقاوم در مادر می شوند ، بهترین روش رفع انسداد حالب و دفع سنگ می باشد.  بهترین زمان انجام سنگ شکن از مجرا در سه ماهه دوم حاملگی می باشد.

البته در سه ماهه اول و سوم حاملگی هم اگه خیلی اورژانس باشد ، قابل انجام است.

استنت های مخصوص حالب

استنت حالب

اسنت حالب لولهتو خالی کوچک که باعث تسهیل عبور ادرار از کلیه به مثانه شده و رفع انسداد حالب می شود.

استنت های حالب یک لوله تو خالی و نرم هستند که دارای دو سر برگشته بوده و یک سر در کلیه و سر دیگر در مثانه مونده و باعث تخلیه موقت کلیه می شود.

رفع انسداد حالب با کمک استنت های مخصوص حالب یک روش آسان و قابل انجام در کل حاملگی در موارد اورژانس می باشد که توانیم از مجرا اقدام به سنگ شکن کنیم.

این استنت ها باید تا زمان زایمان و بدنیا اومدن بچه هر ماه تعویض شود.

در صورت تعویض نشدن خود استنت ممکن است تبدیل به سنگ شود. باید به مادر توضیح داد که در تمام طول حاملگی که استنت حالب دارد، آنتی بیوتیک هر شب و  آب زیاد مصرف کند.

 سنگ شکن از طریق سوراخ پهلو (PCNL)  , DH [VHPD FHC

در دوران حاملگی در صورت نیاز به جراحی از روش کم تهاجمی تر مثل سنگ شکن از مجرا استفاده می شود. و از این دو روش تا زمان تولد نوزاد توصیه نمی شود.

نکته ای که مجدد تاکید می کنم این که ، اگر سنگ کلیه درمان نشود، ممکن است منجر به زایمان زودرس یا اختلال در زایمان طبیعی شود که می تواند سلامتی نوزاد را تهدید کند.

 

جنس سنگ کلیه در دوران حاملگی

در دوران حاملگی جنس سنگ های کلیه تفاوتی با بقیه افراد ندارد. سنگ های کلسیمی و استروایتی و سیستئینی همه احتمال ایجاد دارند.

ویزیت تخصصی سنگ مثانه

جلوگیری از سنگ کلیه حاملگی با خوردن آب

اگر قبلاً سنگ کلیه داشته‌اید، بهترین راه برای جلوگیری از سنگ‌های بعدی نوشیدن مایعات کافی – حدود ۳ لیتر (۱۰ تا ۱۲  لیوان) در روز است.

به یاد داشته باشید که برای جایگزینی مایعات از دست رفته هنگام عرق کردن در اثر ورزش یا در هوای گرم، بیشتر  آب بنوشید.

بهتر است از نوشیدنی های بدون کالری یا کم کالری استفاده کنید. و از مصرف نوشیدنی های کافئین دار یا الکلی اجتناب کنید.

 مصرف نوشابه و قهوه و چای پررنگ و چای سبز زا نیز محدود کنید.

قبل از استفاده از داروهای سنگ کلیه، به خصوص اگر باردار هستید، با پزشک خود صحبت کنید. در صورت بروز تهوع، استفراغ، تب، لرز یا خون در ادرار همراه با درد مداوم، فوراً به اورژانس مراجعه کنید و با یک متخصص اورولوژی مشورت کنید.